Marja Ruigrok is bestuurder van de Vervoerregio Amsterdam (VRA), wethouder Verkeer & Vervoer voor de gemeente Haarlemmermeer en lid van de Programmaraad Samen Bouwen aan Bereikbaarheid (SBAB). Hoe houden we de stad en het omliggende gebied volgens haar bereikbaar in de toekomst?
“Dat het groeiende aantal inwoners in Nederland voor grote uitdagingen zorgt staat vast. Nu al merken we dat onze infrastructuur op bepaalde momenten vastloopt op sommige plekken. Als we iedereen in de toekomst de ruimte willen blijven geven om zich vrij te kunnen verplaatsen moeten we dus snel met slimme maatregelen komen.
De R-net Metrobus, een metro op wielen
In mijn werk als bestuurder en wethouder kijk ik graag naar praktische oplossingen. Eén van deze praktische infrastructurele oplossingen is het concept Bus Rapid Transit (BRT) of simpelweg ‘R-net Metrobus’: Lange, elektrische bussen die met hoge frequentie en hoge snelheid op vrijliggende busbanen rijden. Van binnen hebben ze nog het meeste weg van een metro of tram.
Ik zie de Metrobus als onmisbare innovatie bij de enorme groei die Nederland op dit moment doormaakt. Dit type openbaar vervoer heeft namelijk een hoge capaciteit - vergelijkbaar met die van metro of tram - maar is meer flexibel inzetbaar en bovendien relatief goedkoop in de aanleg. Het zijn in feite een soort metro’s op wielen. Je hebt dus modulaire voertuigen op rubberen banden nodig en bijhorende vrijliggende busbanen. Er hoeft dus geen complete railinfrastructuur voor aangelegd te worden. In sommige gevallen kunnen bestaande ov-lijnen worden doorontwikkeld tot Metrobuslijnen.
"Ik zie de Metrobus als onmisbare innovatie"
Onderzoek
In het buitenland rijden op sommige plekken al Metrobussen. De Vervoerregio doet op dit moment gericht onderzoek naar de mogelijkheden voor een Metrobus-oplossing voor de verbinding tussen Haarlem, Schiphol en Amsterdam. Hier worden de komende jaren ruim 175.000 woningen bijgebouwd. Ook het aantal banen gaat hard groeien in deze regio. Daarmee verwacht men een toename van het woon-werkverkeer met 60 á 70 procent tot en met 2040. Naast het doortrekken van Noord/Zuidlijn van station Zuid naar Schiphol is dan ook richting Haarlem een betere ov-verbinding noodzakelijk.
Flexibel meegroeien met toenemende vraag
Ik zie grote voordelen in de flexibele inzetbaarheid van R-net Metrobussen. De dienstregeling kan namelijk stapsgewijs meegroeien met de toenemende vraag. Dit betekent dat we steeds meer metrobussen kunnen laten rijden in het gebied tussen Haarlem, Schiphol en Amsterdam naarmate daar meer woningen worden opgeleverd. Of we kunnen ervoor kiezen om de metrobussen die al in gebruik zijn te verlengen.
Deze zomer was ik in Nantes, waar Transdev al sinds 2006 met Metrobussen rijdt. Deze lijn had niet eens een dienstregeling, omdat de Metrobussen zo vaak rijden dat er bijna altijd wel eentje bij de halte staat of komt aanrijden. In het weekend is het zelfs gratis.
Als ik tijdens de spits in Nederland nu naar de overvolle treinen, trams, bussen en metro’s kijk gaan mijn gedachten steeds terug naar die lange Metrobussen die in het drukke Nantes voorbij zoefden over hun eigen vrijliggende busbanen. Ik ben zeer benieuwd naar alle ontwikkelingen rondom dit vervoermiddel, maar blijf daarnaast ook zeker geïnteresseerd in alle andere innovaties en ontwikkelingen die zich afspelen op het gebied van openbaar vervoer en bereikbaarheid.
Tijdens het Nationaal Verkeerskunde congres staan dit jaar weer een groot aantal experts op het programma die hun laatste inzichten en kennis delen op deze thema’s. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om samen te komen en van gedachten te wisselen over de toekomst van de bereikbaarheid. Het is een flinke uitdaging om Nederland bereikbaar te houden, en dat op een snelle, duurzame en betaalbare manier. Elkaar opzoeken, kennis delen en samenwerken zijn daarbij cruciaal, en wat mij betreft is het Nationaal Verkeerskunde congres daarvoor hét moment.”